Herhalde birileri çıkıp bana günün birinde JRPG oynayacağımı ve bunu biraz da olsa sevebileceğimi söylese şaşkınlıkla karşılardım. Zira yıllardır her tür oyunu deneyip oynamış olmama rağmen bir türlü kendimi içine fırlatma motivasyonu bulamadığım JRPG’lerden çok uzak kalmıştım. Atelier Ryza 3 ile aslında ilk kez ciddi ciddi bir Japon RPG’sinin içine daldım ve burada hem sevdiğim şeyler oldu hem de sevemediklerim. Ayrıca oyunun PlayStation 4 sürümünü oynayıp incelediğimi de baştan belirteyim. Gelin birlikte Ryza ve arkadaşlarının hikayesine derinlemesine bir dalalım.
Atelier Ryza 3 incelemesi
Oyun, ele avuca sığmayan ve yer yer enerjisine yetişemediğim Ryza ve çocukluk arkadaşlarının yaz tatili için gittiği bir adada başına gelen ilginç şeyleri konu alan bir hikayeye sahip. Basitçe tatil için gittiğimiz küçük kasabada bir anda bir deprem vuku buluyor ve yakın civarda bu deprem nedeniyle yeni adalar ortaya çıkıyor. Ryza ve çocukluktan tanıdığı ve söz konusu bölgede çok fazla anıları olan üç arkadaşı da bu adaların gizemini çözmek için çalışmalara koyuluyor.
İleride mekaniklere geçtiğimizde kafa karışıklığı olmaması adına Ryza’dan da bahsedelim. Kendisi tatlı sevimli bir karakter olmakla birlikte aynı zamanda bir Alchemist. Yani etraftan çeşitli malzemeler bularak bunları sentezleyip yeni şeyler üretebiliyor. Bu üretim mekaniğine de oyunda “Synthesis” adını vermişler, ben yazıda basitçe sentez olarak bahsedeceğim.
Hikayenin giriş kısmını atlattıktan sonra yaşayacağınız hemen hemen her şey daha sonra başkalarına anlatabileceğiniz maceralar tadında geçiyor. Hikayenin tonunun ne çok ciddi ne de çok toz pembe olduğunu söylemek zor, ikisinin arasında uçlara gidip geldiği yerler bulunsa da genel olarak orta şekerli olmuş diyebilirim.
Oyunun temelleri sentez mekaniği üzerine oturtulmuş
Ryza bir Alchemist olduğundan, oyunun da temelleri sentez mekaniği üzerine oturtulmuş. Etraftan kaynaklar bularak bunlarla daha nitelikli yeni hammaddeler üretip, o hammaddeler ile de yeni silahlar, zırhlar, aksesuarlar ve savaş sırasında işinize yarayabilecek nesneler üretiyorsunuz. Aynı zamanda kaynakları sentezleyip üretim yaptıkça SP kazanıp bu SP puanları ile de yeni tariflerin ve özelliklerin kilidini açabiliyorsunuz. Oyunun bu tarafı bir yerden sonra üretim çılgınlığına dönüşse de ürettiğiniz nesnelerin kalitesini kendiniz ayarlayabildiğinizden, oynarken yapabileceğiniz en eğlenceli şeylerden birinin de bu olduğunu söyleyebilirim.
Hikayede ilerleyip yeni mekanlara adım atmaya başladıkça yeni kaynak ve hammaddelerle tanışıp daha yeni ve kaliteli nesneler de üretebiliyorsunuz. Ürettiğiniz her şeyin faydasını oyunun ileri safhalarında da fazlasıyla görüyorsunuz. Yani sentez mekaniği bir RPG oyununda üretim mekaniği oyuna ne kadar iyi işlenebilirse o kadar iyi işlenmiş. Hem sizi sıkmıyor hem de tatmin hissi konusunda oldukça başarılı. Atelier Ryza 3’ün bence en iyi tarafı bu olmuş.
Oyunun ilerleyen safhalarında işin içine bir de Key üretme ve kullanma mekanikleri katılıyor. Savaşlar sırasında çeşitli anahtarlar üretebiliyor, bu anahtarların özelliklerini kullanabiliyorsunuz. Bunu hem Ryza hem de diğer karakterlerle yapabiliyorsunuz, yani aslında özellik Ryza’ya mahsus değil. Ancak sentez kısmında Ryza bu anahtarları kullanarak ürünlerinin kalitesini ve özelliklerini de artırabiliyor.
Haritası devasa ve yükleme ekranları PS4 için bile oldukça kısa
Atelier Ryza 3’ün hikayesi gerçekten çok büyük bir harita üzerine giydirilmiş ve burada dolaşırken neredeyse yok diyebileceğimiz kısalıkta yükleme ekranlarıyla karşılaşıyoruz. Büyük haritasının her tarafı düşmanlarla ve toplanabilecek kaynaklarla dolu. Bu düşmanlarla isterseniz savaşabiliyor isterseniz de etraflarından dolaşarak kaçabiliyorsunuz. Oyunun dünyasının ebatı konusunda şikayet edebileceğim pek bir şey yok fakat bölüm tasarımları konusunda çalışılması gereken çok fazla şey var.
Oyunun bende en çok rahatsızlık uyandıran yönü, görevlerin dünyanın devasa boyutunu fazlasıyla kullanıyor olması. Hatta bir noktada artık bunun beni oyunda daha fazla tutmak için kötüye kullanıldığını bile düşünmeye başladım. Bir görevde ulaşmanızı istediği yere vardığınızda, sıradaki görev sizi içinde bulunduğunuz bölümün diğer ucuna götürüyor. Görevler arasında kalan zaman dilimi benim için “oraya koş, buraya koş” şeklinde geçti. Ayrıca bölüm tasarımları çok ucuz ve zayıf hissettirdi.
Örnek vermem gerekirse adalar arasında seyahat etmenizin istendiği görevlerde sizi tek bir yoldan gitmeye mecbur bırakıyor. Adanın her tarafı kayalık yamaçlardan oluşuyor ve adaya çıkmak istiyorsanız ve doğru yönden gitmemişseniz, etrafında uzunca bir tur atıp çıkabileceğiniz tek yeri bulmanız gerekiyor. Doğrusal işleyen ve açık dünya olmayan bir oyunda bu hiç canımı sıkmazdı fakat böylesine büyük bir dünyaya sahip olan Atelier Ryza 3’ün beni tek bir noktadan ilerlemeye mecbur bırakmasını hiç sevemedim.
Teknik anlamda başarılı bir iş olmuş olsa da, bölüm tasarımları konusunda oyunun benim nezdimde sınıfta kaldığını söyleyebilirim.
Savaş hazırlıklarınızı üssünüzde yapıyorsunuz
Klasik safehouse mantığı Atelier Ryza 3’te de karşımıza çıkıyor. Ryza ve arkadaşlarının çocukluklarından beri vakit geçirmek için kullandığı evde gerek sentez yapabiliyor gerekse dinlenebiliyorsunuz. Oyunun hazırlanma safhası büyük ölçüde burada geçiyor. Eşyalar üretip ekip arkadaşlarınıza giydiriyor ve eğer ihtiyaç duyacağınızı düşünüyorsanız bombalar üretip yine hepsine veriyorsunuz.
Aynı zamanda uyuyarak zamanı ileriye sarabilme durumunuz da söz konusu. Uyuyup dinlenince hem sizin hem de takım arkadaşlarınızın can puanları da yenileniyor. Bu sayede sürekli can iksirleri üretip kullanmak zorunda kalmıyorsunuz.
Savaşlar hem sıra tabanlı hem de aksiyon RPG gibi garip bir karışıma sahip
Ryza ve 3 arkadaşı ile 4 kişilik ekibinizle yapabildiğiniz savaşlarda garip bir sistem kullanılmış. Aynı zamanda 11 farklı karakterden istediğinizi ekip arkadaşlarınız arasına dahil edebiliyorsunuz. Bu da serideki bu zamana kadar karşımıza çıkan en geniş kadro deniyor. Daha önceki oyunları oynamadığım için bu konuya pek hakim değilim fakat ekip genişletebilme çeşitliliğinin büyüklüğünü sevdim.
Aksiyon puanlarınızın olduğu ve aslında sıra tabanlı gibi görünen ancak bir yandan da aksiyon RPG türündeki oyunlardaki gibi hızlı işleyen bir savaş mekaniği seçilmiş. Sırasıyla önce sizin takımınız daha sonrasında ise düşmanlar saldırıya geçiyor. Sıra sizdeyken eşya kullanabilme, yetenek kullanabilme gibi haklarınız olmasının yanı sıra karakteriniz bir vuruş yaptıktan sonra kısa bir tuş kombinasyonuyla diğer karakterlerden birini de saldırınıza dahil edebiliyorsunuz. Aksiyon puanlarınızın yeterli olmadığı durumlarda yetenek kullanamıyor, sadece düz vuruş yapabiliyorsunuz. Aksiyon puanları da savaşıp düşmana hasar verdikçe birikiyor.
Oyunun savaş mekanikleri başlangıçta kafa karıştırıcı gelebiliyor fakat oynayıp ilerledikçe fark ediyorsunuz ki aslında çok basit. Yine de takip etmeniz gereken durumlar var ve takım arkadaşlarınız arasında sık sık geçiş yapıp savunmalarını kontrol etmeniz gerekiyor. Zira sadece Ryza ile oynayıp hiçbir takım arkadaşınıza geçiş yapmazsanız muhtemelen nasıl geçtiğini anlamadığınız birkaç turun ardından hepsini yerde yatar vaziyette göreceksiniz.
Boss savaşları da yine bu dövüş sisteminin de etkisiyle çok keyifli olmuş diyebilirim. Wasteland, Divinity gibi sıra tabanlı oyunlardaki taktikselliği bir aksiyon RPG hareketliliğiyle deneyimlemek hoş oldu. Oyunun savaşlardaki taktiksellik ve aksiyon hissi konusunda sizi tatmin edeceğini söyleyebilirim.
PlayStation 4 sürümünde bazı teknik hatalar mevcut
Oyunda bazı ara sahnelerde diyalog seslendirmelerinin duyulmadığı bir çeşit hata mevcut ve bu bazen başınıza peş peşe gelebiliyor. Zaten Japonca seslendirmeye sahip olan oyunda altyazılardan başka tutunacak dalımız yokken sesler de gidince kitap okuyormuş gibi hissediyoruz. En azından benim için böyle olduğunu söyleyebilirim.
Bununla birlikte oyunun PS4 performansı da sıkıntılı. Kısım kısım bazı yerlerde 30FPS oynayabilsem de özellikle açık dünyaya ilk atıldığım anda bir süre boyunca FPS hızımın toparlanmasını bekledim. Büyük mekanlarda ve savaşlarda FPS’in anlık olarak çok düştüğünü söyleyebilirim. Bu da 2023’te çıkmış bir oyun için aslında utanç verici bir durum. PlayStation 4 eski bir konsol olsa da, oyunu bu sürüme de çıkartıp satıyorsak bazı şeyleri daha iyi düşünmemiz gerekiyor.
Aynı zamanda doku çözünürlükleri PS4 sürümü için gerçekten çok kötü. Bazı dokuların artık bulanık göründüğünü bile fark etmeye başladım. Oyunun cell-shaded ve stylized karması bir grafik tarzına sahip olduğunu kabullenebilirim fakat bu tarz doku çözünürlüklerinin fazlasıyla düşük olmasını gerektirmiyor.
Uzun lafın kısası
Atelier Ryza 3 JRPG türüyle tanışmak isteyen oyuncular için çok uygun bir yapım değil. Ancak tür ile aranız varsa ve serinin de daha önceki oyunlarını oynadıysanız deneyebileceğiniz bir oyun diyebilirim. Aşırı keyifli sentez mekanikleri ve sizi diken üstünde tutan savaşlarıyla güzel bir deneyim vaat ediyor. Her ne kadar kötü tasarlanmış olsa da devasa dünyasında gezip keşif yaparak çeşitli yaratıklarla savaşmak da oldukça keyifli. Eğer grafik takıntınız yoksa ve RDR2’yi çalıştıran PS4’te düşük çözünürlükte grafiklerle Ryza’nın hikayesini deneyimlemek istiyorsanız bu oyun sizin için uygun yapımlardan birisi diyebilirim. An itibarıyla PS4 ve PS5 sürümü PlayStation Store’da 599,00 TL fiyatıyla satılıyor. Günümüz fiyatlandırılmasına göre normal olan bu fiyat tabi bizim için hala yüksek.
Atelier Ryza 3: Alchemist of the End & the Secret Key oyunundan size aktaracaklarım bu kadardı. Bir başka incelemede daha görüşmek dileğiyle, sevgi ve oyun ile kalın.
